Praca w zespole wymaga organizacji i współpracy. Dla zapewnienia największej produktywności zespołów, każdy członek powinien mieć rolę odpowiadającą jego mocnym stronom.
Dr Meredith Belbin opracował teorię ról zespołowych opartą na cechach behawioralnych. Dziewięć ról zespołowych Belbina dzieli się na trzy kategorie: zadaniowe, intelektualne oraz socjalne.
Członkowie zespołu z rolą zadaniową są gotowi wprowadzać idee w życie i dobrze działają pod presją czasu. Członkowie zespołu z kategorii intelektualnej cechują się myśleniem krytycznym i mogą wychodzić z nowymi ideami. Członkowie zespołu z rolą socjalną mają dobre umiejętności komunikacyjne, dzięki którym mogą wspierać cały zespół.
W niniejszym przewodniku omówimy dziewięć ról zespołowych Belbina i przedstawimy, jak zrównoważenie zespołu może zwiększyć produktywność zespołu.
- Lokomotywa
Lokomotywy to członkowie zespołu, którzy są jego motorem napędowym. Koncentrują się na działaniu, motywują siebie i innych bez względu na pojawiające się problemy. Lokomotywy to urodzeni przywódcy, więc realizują się w rolach kierowniczych. Jednostki te szybko znajdują rozwiązanie w kryzysowych sytuacjach.
Przykładowa rola zespołowa lokomotywy: w przykładowym zespole ds. marketingu lokomotywa będzie dyrektorem ds. produktu nadzorującym wizję zespołu i tworzącym mapę drogową prowadzącą do jej realizacji.
- Implementer
Implementerzy także są członkami zespołu nastawionymi na działanie, którzy zapewniają utrzymanie porządku w swoim otoczeniu. Są to osoby praktyczne, skupione na wprowadzaniu pomysłów w życie. Mimo tego, że implementerzy lubią działać, cechuje ich także wysoka dyscyplina. Jednostki te mogą tworzyć kręgosłup zespołu, ponieważ z dużą pewnością wspierają innych członków zespołu.
Przykładowa rola zespołowa implementera: implementerem będzie opierający się na danych analityk biznesowy pracujący w zespole ds. marketingu produktu szukający metod zwiększenia wydajności procesów organizacji.
Wydajność a skuteczność w biznesie: dlaczego Twój zespół potrzebuje obu z nich
- Perfekcjonista
Ostatnią z zadaniowych ról zespołowych jest perfekcjonista. Jak wskazuje nazwa tej roli, są to jednostki skupione na faktach, które przykładają wagę do szczegółów i dążą do perfekcji. Ci członkowie zespołu mogą być bardziej introwertyczni, ale wnoszą wartościowy wkład w swoim otoczeniu, ponieważ zachęcają innych członków zespołu do pracy o wysokiej jakości.
Przykładowa rola zespołowa perfekcjonisty: perfekcjoniści odnajdują się dobrze w pomocy technicznej. Wiedzą, jak szybko i skutecznie identyfikować oraz naprawiać problemy.
- Kreator
Kreator to członek zespołu z kategorii intelektualnej, który jest nastawiony na innowacyjne i kreatywne myślenie. Mimo tego, że kreatorzy ułatwiają równoważenie zespołu, preferują uczestnictwo w burzach mózgów i umocnienie własnych pomysłów przed ich przedstawieniem reszcie zespołu. Kreatorzy mogą preferować pracę zdalną, ale stanowią źródło wartościowych informacji, nawet jeśli nie udzielają się tak często, jak inni członkowie zespołu.
Przykładowa rola zespołowa kreatora: kreatorzy są jednostkami wielce kreatywnymi, dlatego dobrze czują się na stanowisku projektanta produktu.
- Ewaluator
Kolejną intelektualną rolą zespołową jest ewaluator. Jest to racjonalnie myśląca osoba, która nie kieruje się emocjami podczas rozwiązywania problemów. Ewaluatorzy pracują najlepiej, gdy ich projekty wymagają zaawansowanej wiedzy i planowania strategicznego. Oceniają pomysły pod kątem ich wartości i możliwości realizacji, a następnie podejmują działania mające na celu wprowadzenie ich w życie.
Przykładowa rola zespołowa ewaluatora: ewaluatorzy są wyjątkowo zorganizowanymi kierownikami projektów, którzy strategicznie wyznaczają zakres projektów i łączą funkcje różnych zespołów.
- Specjalista
Ostatnią intelektualną rolą zespołową jest specjalista. Specjaliści mają dogłębną wiedzę w swojej dziedzinie i preferują współpracę w zakresie swojego doświadczenia. Tak jak inne intelektualne role zespołowe, także specjaliści wolą pracować samodzielnie, a nie w grupie. Mimo tego, że jednostki te są bardziej niezależne, ich umiejętności są bardzo wartościowe dla całego zespołu.
Przykładowa rola zespołowa specjalisty: specjaliści mogą być programistami, analitykami SEO, częścią techniczną Twojego zespołu. Ich praca obejmuje umiejętności, którymi mogą nie dysponować inni członkowie zespołu, a oni na całe szczęście przychodzą z pomocą.
- Koordynator
Przechodząc do ról zespołowych z kategorii socjalnej, koordynator to członek zespołu o wspaniałych umiejętnościach komunikacyjnych. Koordynatorzy zajmują często stanowiska kierownicze, ponieważ usprawniają współpracę i motywują zespół do osiągania celów. Inni członkowie zespołu wzorują się na koordynatorach i wierzą w słuszność ich decyzji.
Przykładowa rola zespołowa koordynatora: koordynatorzy lubią współpracę i motywowanie innych, więc spełniają się na stanowisku lidera zespołu projektantów produktu.
[Przeczytaj] 12 wskazówek, jak efektywnie komunikować się w środowisku pracy
- Dusza zespołu
Dusza zespołu to także rola socjalna. Ekstrawertyczna osobowość ułatwia takim jednostkom pracę z innymi oraz słuchanie członków zespołu. Osoby takie łatwo dostosowują się do zmian w ich otoczeniu, ponieważ wiedzą, jak prowadzić do harmonii po pojawieniu się konfliktu. Gdy jeden członek zespołu jest przepracowany, a inny ma nagłe problemy rodzinne, dusza zespołu będzie pierwszą osobą, która zaoferuje pomoc.
Przykładowa rola zespołowa duszy zespołu: ponieważ dusze zespołu są urodzonymi współpracownikami, świetnie sprawdzają się w większych zespołach na stanowisku specjalisty ds. marketingu produktu.
- Poszukiwacz źródeł
Ostatnią z dziewięciu ról jest poszukiwacz źródeł. Są to osoby z kategorii socjalnej lubiące szukać nowych szans, takich jak nowe okazje marketingowe dla firmy lub rozmawianie z interesariuszami na temat wprowadzenia nowego produktu. Ich pozytywne nastawienie sprawia, że w naturalny sposób nawiązują kontakty i ułatwiają rozpoczynanie nowej działalności.
Przykładowa rola zespołowa poszukiwacza źródeł: ponieważ poszukiwacze źródeł lubią nawiązywać kontakty, realizują się najlepiej w dziale sprzedaży.
Jak stworzyć zrównoważony zespół
Tworzenie
zrównoważonych zespołów w miejscu pracy może być wyzwaniem z powodu
różnorodnych osobowości i różnego zakresu umiejętności. Jest mało
prawdopodobne, że w większości zespołów znajdą się osoby ze wszystkich
dziewięciu ról zespołowych, dlatego tak ważne jest określenie sposobu
współpracy z zespołem i wykorzystanie mocnych stron każdego członka
zespołu.
źródło
Wyzwaniem jest, jak zbudować zgrany zespół, bazując na umiejętnościach i predyspozycjach jego członków. Na podstawie badań
i obserwacji pracy i współpracy różnych zespołów wyłoniły się trzy kierunki zachowań jednostek w grupie, są to:
- Role zadaniowe – osoby, które w pracy w grupie mają silne ukierunkowanie na realizację powierzonych zadań,
- Role socjalne – osoby, które najlepiej funkcjonują i działają, gdy mają obok innych członków zespołu
- Role intelektualne – są to osoby, których zachowanie jest mocno ukierunkowanie na myślenie, rozważanie oraz analizowanie. źródło