Kreatywność (postawa twórcza; od łac. creatus „twórczy”) – proces umysłowy pociągający za sobą powstawanie nowych idei, koncepcji lub nowych skojarzeń, powiązań z istniejącymi już ideami i koncepcjami. Myślenie kreatywne to myślenie prowadzące do uzyskania oryginalnych i stosownych rozwiązań. Alternatywna, bardziej codzienna definicja kreatywności mówi, że jest to po prostu zdolność tworzenia czegoś nowego.
źródło
Kreatywność wywodzi się od łacińskiego terminu creare, a jego odpowiednikami są słowa pochodzące z języka angielskiego creator - twórca oraz creative - twórczy. To zdolność do tworzenia nowych rozwiązań. Jednocześnie jest procesem umysłowym, który skutkuje powstaniem nowych koncepcji, idei lub nowych skojarzeń. Kreatywność odnosi się do uruchomienia nowych perspektyw oraz do tworzenia nowych możliwości. To proces rozwijania i przedstawienia nowatorskich pomysłów w celu zaspokojenia potrzeb lub rozwiązania problemów. Do cech kreatywności zalicza się m.in.:
wymaga zastosowania wyobraźni (oryginalność i efektywność),
kreatywne działanie jest celowym czynem, skierowanym na osiągnięcie rezultatu,
wynikiem kreatywnego działania jest oryginalne dzieło,
efekt powinien być wartościowy w koncepcji założonych celów (J. Fazlagić 2015, s. 19).
Trzy komponenty kreatywności
Każda jednostka posiada trzy komponenty kreatywności:
Wiedza stanowi wiedzę techniczną, kwalifikacje intelektualne oraz znajomość procedur.
Umiejętność twórczego myślenia definiowana jest poprzez sposoby podejścia do problemów, czyli wyjaśnia jak elastycznie i z jaką wyobraźnią jednostki (ludzie, przedsiębiorstwo, otoczenie) podchodzą do problemów.
Motywacja dzieli się na dwa rodzaje na zewnętrzną i wewnętrzną. Środkami motywacji zewnętrznej są zazwyczaj środki pieniężnie w formie premii i awansów. Natomiast motywacja wewnętrzna napędzana jest poprzez indywidualną pasję oraz zainteresowania, która ma większy wpływ na kreatywność niż motywacja zewnętrzna (Harvard Busness Essentials 2005, s. 124-125).
Cechy osoby kreatywnej:
1. Poczucie humoru
Bardzo charakterystyczną oznaką, że jesteś osobą kreatywną jest to, że masz poczucie humoru. Mózg osoby kreatywnej czerpie przyjemność z odnajdywania nietypowych rozwiązań. Poczucie humoru to zauważanie zabawnych niuansów w codziennych sytuacjach. Właśnie żarty sytuacyjne są szczególnie typowe dla kreatywnych ludzi. Opowiadanie kawałów o Jasiu, babie przychodzącej do lekarza czy blondynkach to działanie odtwórcze, a więc stojące w całkowitej opozycji do myślenia kreatywnego. Chyba, że sam opracowujesz takie dowcipy. Tworzenie nowych treści w oparciu o jakiś schemat także jest kreatywne i daje takim osobom frajdę.
2. Empatia
Kiedyś pewien człowiek odpalając samochód w czasach kiedy posługiwano się w tym celu korbką, doznał ciężkich ran, bo niefortunnie obsłużył maszynę. Wdało się zakażenie, a ręka musiała być amputowana. Pewnego razu dowiedział się o tym pewien mężczyzna, który bardzo zmartwił się losem rannego człowieka. Postanowił opracować rozwiązanie, które położy kres niebezpieczeństwom związanym z odpalaniem samochodu na korbkę. W ten sposób mężczyzna zaprojektował silnik elektryczny, który będzie podłączony do spalinowego.
Osoby kreatywne są bardzo dobre we współodczuwaniu. Potrafią wejść w rolę innych ludzi i spojrzeć na problem z ich perspektywy. Dzięki temu są w stanie wymyślać rozwiązania dostosowane do różnych osób.
3. Problem z autorytetami
Bardzo często osoby kreatywne nie mają jednego autorytetu przez całe życie lub w ogóle nie są w stanie tytułować jakiejś postaci autorytetem. Dzieje się tak dlatego, że mózg człowieka kreatywnego wciąż zadaje pytania: a co by było gdyby? Czy na pewno jest tak jak mówisz? Jak zrobić to lepiej? Dlaczego to działa w ten sposób? W związku z tym trudno im przywiązać się do jednego sposobu myślenia jaki nie rzadko jest związany z autorytetem.
Wiąże się to z kolejną cechą człowieka kreatywnego jaką jest zamiłowanie do zmian.
4. Lubi zmiany
Częste zmiany miejsca zamieszkania, przemeblowania w pokoju, zmienny układ przyborów na biurku to typowe dla osób kreatywnych. Wynika to z co najmniej dwóch powodów:
#1 Chęci ulepszania – kreatywni nie rozumieją zdania „jak jest dobre, nie trzeba psuć”. Będą kombinować, bo wierzą, że da się lepiej. Niektórych może irytować takie zachowanie, ale trzeba to wybaczyć, bo wynika z chęci zmiany świata na lepsze, poprawiania jakości życia.
#2 Z nudy – mózg ludzi kreatywnych potrzebuje nowych bodźców i przeżyć. To stymuluje twórcze myślenie i jest przyjemne. Różnorodność daje możliwość dodatkowych kombinacji. Powiedzenie, że „ludzie inteligentni się nie nudzą” – moim zdaniem wyświechtane i bzdurne – nie ma za bardzo zastosowania do osób kreatywnych (zazwyczaj osoby kreatywne są także inteligentne). Osoba kreatywna wykorzystuje swoją wyobraźnię do pracy i rozrywki. Jednak trzeba pamiętać, że ludzki mózg także zużywa energię. Więc czasem po prostu nie chce się kombinować w swojej wyobraźni tylko operować na materiale konkretnym. Zmienianie środowiska dostarcza nowych wrażeń wzrokowych, słuchowych, estetycznych itp. Zwalcza to rutynę, której człowiek kreatywny nie znosi.
5. Docenia detale życia codziennego
Potrafisz cieszyć się ze smaku, faktury, aromatu, koloru kawy. Jesteś w stanie przyglądać się płatkom śniegu i kontemplować układ cząsteczek wody, które tworzą przecież unikalny charakter za każdym razem. Umiesz czerpać radość z codzienności, ponieważ Twoja nieokiełznana kreatywność wciąż popycha Cię do generowania nowych wyobrażeń, ulepszeń i rozwiązań. Zadajesz pytania o genezę zdarzeń i obiektów. Na przykład patrząc na butelkę coca coli, zadajesz pytanie: „jak powstał ten napój?”. Nawet jeśli nie znasz odpowiedzi to sam jesteś w stanie wytworzyć hipotezy wyjaśniające ten fakt.
6. Lubi ryzyko
Życie człowieka kreatywnego ma swoje blaski, ale niestety i cienie. Jako kreatywny człowiek, często pakujesz się kłopoty. Pewnie jesteś sobie w stanie wyobrazić znany z kreskówek obraz szalonego naukowca, który przelewa substancję z jednej próbówki do drugiej, po czym następuje nagły wybuch i obraca wszystko w perzynę. Trochę tak jest z ludźmi kreatywnymi. Kiedy wracasz do domu i masz do wyboru drogę, którą dobrze znasz i drogę, którą pierwszy raz widzisz, ale istnieje jednakowe prawdopodobieństwo, że znacznie skróci lub znacznie wydłuży Twoją drogę to, którą wybierzesz? Zapewne już wiesz jaką drogę wybierze kreatywny człowiek.
7. Ma potrzebę wyrażania się
Być może to trochę oklepane, ale za chwilę zrozumiesz dlaczego o tym piszę. Osoby kreatywne często ubierają się w specyficzny sposób. Nie koniecznie oznacza to, że noszą krzykliwe stroje wołające „zwróć na mnie uwagę”! Zauważ, że Steve Jobs zawsze pokazywał się czarnym golfie, luźnych dżinsach i sportowych butach. Nie jest to zbyt ekstrawagancki strój nie sądzisz? Specyficzny strój osób kreatywnych zazwyczaj spełnia jakieś zadanie. Na przykład Steve Jobs zaoszczędził mnóstwo czasu na kombinowanie nad codzienną garderobą. Często nietypowe ubranie zwraca uwagę otoczenia – i to też może być przemyślane. Kreatywna osoba wie, że jeśli ktoś zapyta o ubranie to będzie to pretekst do przedstawienia swojej – zapewne kontrowersyjnej – opinii. Kreatywny handlowiec będzie ubierał się w sposób dostosowany do sytuacji, ale prawdopodobnie zwracający na siebie uwagę, bo wie, że każdy kontakt to potencjalny lead.
Kreatywne osoby piszą notatki, pamiętniki, blogi… (będzie, że jestem nieskromny, ale dla dobra artykułu się poświęcę), wypowiadają się publicznie, nagrywają podcasty, piszą książki itp. Mają potrzebę zmieniania świata na lepsze więc chcą dzielić się tym z innymi ludźmi. Robią to poprzez kulturę, naukę czy codzienne przyzwyczajenia.
8. Toleruje chaos
Osoby kreatywne żyją w środowisku, które cechuje wieloznaczność. Nie stresują się kiedy dostają sprzeczne informacje, albo dużo pozornie nie związanych ze sobą zadań. Co więcej, potrafią połączyć takie chaotycznie porozrzucane informacje w spójny system, a później jeszcze go modyfikować i ulepszać.
9. Lubi wyzwania
Będąc kreatywnym typem człowieka , jeśli dostajesz nowe zadanie, które wydaje się trudne, to zamiast lęku będziesz odczuwał ekscytację na myśl o wykonywaniu go. Nie motywują Cię tak bardzo pieniądze jak satysfakcja z wykonanej pracy. Nie liczy się dla Ciebie cel, ale droga. Codzienna praca powinna być dla Ciebie pokonywaniem własnych lub zewnętrznych trudności. Powinna być drogą do doskonałości.
źródło
Najpopularniejsze cechy osób kreatywnych:
Pełni zdolności twórczych, które cały czas poszerzają,
Myślą nieszablonowo, potrafią spojrzeć na jedną sprawę z różnych perspektyw,
Nie poddają się, natrafiając na przeszkody,
Myślą pozytywnie,
Uczą się na błędach i nie zrażają porażkami,
Są niezależni i nie lubią ograniczeń,
Akceptują siebie, znają swoje zalety, wady i słabości,
Są odważni i potrafią przyznać się do błędu,
Są wytrwali i cierpliwi,
Dostrzegają głęboki sens i wartość tego, co robią,
Mają marzenia.
źródło