Proces twórczy
Kreatywne pomysły nie pojawiają się w głowie ot tak. Jeśli musisz wpadać na innowacyjne pomysły, musisz stwarzać ku temu okoliczności, w których będą one mogły się pojawić lub dać swojemu mózgowi odpowiedni materiał do pracy. Zrozummy, jak działa twórcze myślenie.
Zgodnie z książką Sztuka myślenia Grahama Wallasa, istnieją cztery etapy twórczego myślenia.
- Preparacja: To tutaj definiujesz potrzebę lub problem, który chcesz rozwiązać. Następnie zaczynasz zbierać jak najwięcej informacji na ten temat.
- Inkubacja: Na tym etapie będziesz przetwarzał zebrane informacje. Zamiast świadomie starać się rozwiązać problem, pozwolisz swojemu umysłowi wędrować na własną rękę i sprawić, aby pomysł powoli dojrzewał. Doprowadzi to do większej kreatywności. Twój mózg będzie tutaj pracował na zasadzie podświadomego myślenia.
- Olśnienie: To jest tak zwany moment „Eureka”, który naprawdę ma miejsce, kiedy nie myślisz aktywnie o kreatywnym rozwiązaniu problemu. Możesz być dosłownie pod prysznicem, gdy nagle znalazłeś odpowiedź, której szukałeś.
- Weryfikacja: Teraz czas sprawdzić, czy Twój pomysł rzeczywiście wypali, czy nie. Ostatni etap procesu twórczego to czas, gdzie musisz przetestować swój pomysł. Wykorzystaj swoje umiejętności krytycznego myślenia, aby dopracować swój pomysł i przygotować go do przekazania odbiorcom.
Techniki twórczego myślenia
- Burza mózgów: Burza mózgów to technika generowania jak największej liczby pomysłów w krótkim czasie. Uczestnicy swobodnie dzielą się swoimi myślami, bez oceniania czy krytykowania. Następnie wspólnie analizują i wybierają najlepsze rozwiązania. Metoda ta sprzyja kreatywności i angażuje wszystkich uczestników.
- Metoda 635: Znana również jako brainwriting. Sześć osób zapisuje po trzy pomysły w ciągu pięciu minut. Kartki z pomysłami są przekazywane dalej, a proces powtarza się, aż każdy uczestnik zapisze swoje pomysły na każdej kartce.
- Kwiat lotosu: Technika polegająca na umieszczeniu problemu w centrum kartki i otoczeniu go możliwymi rozwiązaniami. Każde rozwiązanie staje się nowym centrum, wokół którego tworzy się kolejne pomysły.
- Synektyka: Metoda polegająca na łączeniu pozornie niepowiązanych elementów w celu znalezienia nowych rozwiązań. Uczestnicy starają się znaleźć analogie i metafory, które mogą prowadzić do innowacyjnych pomysłów.
- Metaplan: Technika wizualizacji problemów i rozwiązań za pomocą diagramów i map myśli. Uczestnicy tworzą graficzne reprezentacje swoich pomysłów, co ułatwia ich analizę i rozwijanie.
- Technika Delficka znana również jako metoda Delphi, jest narzędziem prognozowania przyszłych zjawisk, które wykorzystuje wiedzę i opinie ekspertów. Proces ten polega na przeprowadzeniu kilku rund ankiet, w których eksperci anonimowo odpowiadają na pytania dotyczące danego problemu. Po każdej rundzie odpowiedzi są agregowane i udostępniane grupie, co pozwala ekspertom na dostosowanie swoich odpowiedzi w kolejnych rundach. Celem jest osiągnięcie konsensusu w grupie.
- Technika Philips 66 znana również jako dyskusja 66 lub buzz session, jest odmianą burzy mózgów, która nadaje się do pracy w większych grupach. Polega na podzieleniu zespołu na 6-osobowe podgrupy, które pracują nad rozwiązaniem problemu przez 6 minut. Po tym czasie grupy przedstawiają swoje wyniki, a proces jest powtarzany, uwzględniając i rozwijając pomysły opracowane wcześniej przez inne grupy.
- Technika 6 Kapeluszy opracowana przez Edwarda de Bono, jest metodą wspomagającą kreatywne myślenie i rozwiązywanie problemów. Polega na przyjęciu sześciu różnych perspektyw (kapeluszy) podczas analizy problemu: biały (fakty), czerwony (emocje), czarny (krytyka), żółty (optymizm), zielony (kreatywność) i niebieski (kontrola procesu). Każdy kapelusz reprezentuje inny sposób myślenia, co pozwala na całościowe spojrzenie na problem.
- Metoda Pareta znana również jako zasada 80/20, została opracowana przez włoskiego ekonomistę Vilfredo Pareto. Zasada ta mówi, że 80% efektów pochodzi z 20% przyczyn. W praktyce oznacza to, że niewielka liczba kluczowych czynników ma największy wpływ na wyniki. Metoda Pareta jest często stosowana w zarządzaniu, aby zidentyfikować i skoncentrować się na najważniejszych czynnikach wpływających na efektywność.