POPYT jest to ilość dobra, którą nabywcy chcą i mogą kupić po danej cenie w określonym czasie. Wzrost ceny powoduje spadek popytu na dane dobro, a obniżka ceny wywołuje wzrost popytu na to dobro (ceteris paribus).
Rozróżniamy popyt indywidualny (ze strony określonego nabywcy) i popyt rynkowy na dane dobro (ze strony wszystkich jego nabywców). Popyt wszystkich nabywców na wszystkie dobra to popyt globalny (zagregowany).
Zasada równowagi - ceny dostosowują się do momentu, gdy zapotrzebowanie konsumentów na dane dobro będzie równe jego ilości dostarczonej przez producentów.
Zasada optymalności - konsument wybiera najlepszy z możliwych koszyków, na jaki go stać.
Przy konstruowaniu funkcji popytu ustalamy cenę na poziomie nieskończoności i stopniowo ją obniżamy do momentu, gdy nie zgłosi się pierwszy konsument gotowy nabyć jedną jednostkę dobra po określonej cenie. Następnie dalej obniżamy cenę, aż nie zgłosi się kolejny konsument, itd. Postępujemy tak, aż cena spadnie do zera. Odcinki osi układu współrzędnych również należą do krzywej popytu, ale zwykle pomijamy je przy konstrukcji.
PODAŻ jest to ilość dobra, którą dostawcy chcą i mogą dostarczyć na rynek w określonym czasie. Wzrost ceny dobra wywołuje wzrost podaży, a obniżenie się ceny - spadek podaży ceteris paribus.
Rozróżniamy podaż indywidualną (ze strony pojedynczego dostawcy) i podaż rynkową danego dobra (ze strony wszystkich dostawców). Podaż wszystkich dóbr ze strony wszystkich dostawców to podaż globalna (zagregowana).
Cena graniczna - jest to maksymalna cena, jaką konsument jest gotów zapłacić za dane dobro.
Przy konstruowaniu funkcji podaży zaczynamy od ceny = 0 i podwyższamy ją. Patrzymy, jaka jest najniższa cena, po której producent chce zaoferować jednostkę dobra (cena minimalna). Następnie dalej podwyższamy cenę, patrząc, przy jakim jej poziomie pojawiają się na rynku kolejni producenci.
źródło
Czym jest cena równowagi?
Poniekąd prowadząc biznes, ma się dowolność w ustalaniu cen za swoje produkty. W rzeczywistości jednak trzeba zwrócić uwagę na sytuację rynkową. Prawa popytu oraz podaży jasno pokazują zaś, że cele strony popytowej i podażowej są odmienne.
To jasne, że sprzedawca chce uzyskać jak najwyższą, a kupujący jak najniższą cenę. Finalnie prawa wolnego rynku sprawiają, że cena jest ustalana na poziomie równowagi, co pozwala osiągnąć kompromis. Poziom równowagi to miejsce, w którym krzywa podaży przecina się z krzywą popytu. Tak naprawdę jednak w gospodarkach kapitalistycznych podaż jest zwykle nieco większa niż popyt. Wszakże produkty czekają na klientów na półkach sklepowych.
Przy analizach popytu i podaży warto zwracać uwagę na geograficzną specyfikę konkretnego rynku. Przykładowo w Polsce zupełnie oczywiste wydaje się, że litr benzyny kosztuje więcej niż litr wody. Nie jest to jednak w pełni uniwersalna reguła. W niektórych krajach arabskich woda jest często droższa od paliwa. Wynika to z zasobów surowców i wody pitnej w tym regionie świata.
Na czym polega elastyczność popytu i podaży?
Mikroekonomia często odwołuje się nie tylko do praw popytu i podaży, ale i elastyczności. Elastyczność określa, jak bardzo zmieni się popyt lub podaż przy zmianie jakiegoś czynnika. Takim czynnikiem może być cena.
Elastyczność cenowa popytu, w zależności od konkretnych uwarunkowań bywa zupełnie inna. Czasem nawet minimalny wzrost ceny może znacząco obniżyć popyt. Tak dzieje się zwłaszcza przy dobrach substytucyjnych. Przykładowo nieznaczny wzrost ceny kawy sypanej może znacząca zmniejszyć popyt na ten produkt, jeśli cena kawy rozpuszczalnej pozostanie niezmieniona.
Zupełnie inaczej jest w przypadku oleju napędowego, którego elastyczność cenowa popytu jest niska. Ten produkt jest niezbędny dla wielu kierowców, a przy tym trudno go zastąpić. Stąd nawet znaczne podwyżki cen na stacjach paliw zwykle w raczej niewielkim stopniu zmniejszają popyt.
Jak elastyczność popytu określa pomysł biznesowy?
Zwłaszcza z perspektywy przedsiębiorców znacznie ma nie tylko cenowa, ale i dochodowa elastyczność popytu. Takowa mówi o tym, jak zmieni się popyt na konkretne produkty wraz ze wzrostem lub spadkiem dochodów konsumentów.
Na tej podstawie wyróżnia się dobra podstawowe z niską elastycznością dochodową popytu. Uogólniając, są to produkty niezbędne dla każdego człowieka. Przykładem dóbr podstawowych są artykuły spożywcze. Jeśli ktoś prowadzi biznes w tej branży, to może liczyć na dużą niezależność od koniunktury gospodarczej. Wielkość popytu na jego produkty zawsze będzie kształtować się na podobnym poziomie.
Z kolei dla tzw. dóbr wyższego rzędu sytuacja jest odwrotna. Za przykład można tu podać usługi turystyczne. Gdy ktoś zamierza otworzyć biuro wycieczkowe, to szczególnie mocną uwagę powinien zwracać na koniunkturę gospodarczą i dynamikę zmiany realnych płac. Szybki rozwój gospodarczy w ponadproporcjonalnym zwiększa popyt na usługi turystyczne. Jednak w czasie kryzysów ludzie w pierwszej kolejności rezygnują właśnie z dóbr wyższego rzędu, co szczególnie mocno odczuwają podmioty choćby właśnie z branży turystycznej.
źródło